برنامه های پیشگیری در مدرسه
راهکارها و برنامه های متعددی برای تبدیل مدارس به مدارس عاری از جرم و اعتیاد به کار گرفته شده است از جمله این راه ها می توان به مواردی اشاره نمود:
1- مشاوران خانه – مدرسه
این مشاوران، به عنوان رابط بین خانواده و مدرسه عمل می کنند و در صورت انجام وظیفه خود و ارائه خدمات آموزشی، روانشناختی و اجتماعی مورد نیاز دانش آموز و خانواده وی در پیشگیری از بزهکاری
و مشکلات دیگر کودکان موثر می باشند.
2- ایجاد کلاسهای تقویتی برای جلوگیری از شکست تحصیلی دانش آموزانی که مشکل یادگیری دارند
و یا به دلایلی از برنامه کلاس عقب مانده اند.
3- شناسایی و توجه به «کودکان در معرض خطر» بویژه کودکانی که از والدینشان دور مانده اند (والدین جدا شده، فوت شده یا زندانی)
4- حمایت از کودکان طرد شده یا کودکان خانواده های بی توجه یا دارای سوء رفتار .
5- آموزش معلمان و تجدید نظر در برنامه ها و محتوای دروس .
6- ایجاد برنامه های مدیریتی و انضباطی در مدرسه نظیر بازرسی الکترونیکی که از بروز جرم و توزیع مواد مخدر و سوء مصرف مواد پیشگیری می کند.
7- درمان کودکانی که قبلاً مشکلاتی از خود بروز داده اند.
8- تقویت عزت نفس دانش آموزان و آموزش فنون مقاومت در برابر فشار همسالان.
9- افزایش آگاهی دانش آموزان در زمینه های خطر سوء مصرف مواد مخدر و بزهکاری.
10- ارتقای ظرفیت روان شناختی و خود انگاره ی دانش آموزان با ارائه ی منابعی به آنان برای مقاومت در برابر رفتار ضد اجتماعی.
از جمله برنامه هایی که برای پیشگیری از بزهکاری در مدارس بسیاری از کشورها به اجرا در آمده،
برنامه آموزش حقوق است که از طریق آموزش به شیوه ی یاددهی – یادگیری و استفاده از الگوهای آموزشی مانند ایفای نقش یا حضور در زندان یا دادگاهها تلاش می گردد میزان همنوایی و سازگاری دانش آموزان
از طریق احساس تعهد آنان به مدرسه، تقویت احساس مسئولیت آنها نسبت به خود و دیگران و توجه به ارزشهای اخلاقی، را ارتقا دهند و با افزایش میزان علاقه به اعضای جامعه ی آموزشی و تشویق مشارکت
و همکاری در فعالیت های مدرسه، بزهکاری و رفتارهای جامعه ستیز را کاهش دهند. این برنامه از طریق ارتقای حس کفایت اجتماعی، تعلق و مفید بودن، سعی در پیشبرد فرایند رشد دانش آموزان در یک جهت مثبت دارد. بعلاوه در این برنامه با آموزش حقوق به زبان ساده به دانش آموزان، احترام به قانون را در آنها نهادینه می سازند. ارزیابی این برنامه، نشان از کاهش بزهکاری در مدرسه و بهبود رفتار دانش آموزان دارد.
آنچه مسلم است، مدارس به تنهایی، قادر به کاهش بزهکاری کودکان و نوجوانان نخواهند بود بلکه تلاش در سطح کل جامعه با تأکید بر همکاری خانواده، می تواند به کاهش مشکل بزهکاری کودکان کمک کند. [1]
گفتار سوم: مهاجرت
یکی از عوامل اجتماعی مؤثر بر ارتکاب جرایم از دیدگاه جامعهشناسان ، پدیده مهاجرت یعنی همان هجوم به شهرها و تراکم جمعیت میباشد که به خصوص از ابتدای ظهور علم جامعه شناسی در قرن نوزدهم، ذهن اکثر جامعه شناسان و جرم شناسان را به خود اختصاص داده است. مهاجرت در علم حقوق عبارت است از «ترک موطن اصلی و مقیم شدن در جای دیگر برای همیشه» در صورتی که در علم جامعه شناسی، مهاجرت را واقعهای فردی و شخصی در نظر میگیرند و آن را حرکت افراد از یک مکان به مکان دیگر که متضمن متغیر کمابیش دائمی است به عنوان مهاجرت قلمداد میگردد. برخی از پژوهشگران، به جمعی بودن مهاجرت توجه دارند. این دو دیدگاه در واقع نمیتوان جدای از یکدیگر مطرح شود و هر یک مکمل دیگری هستند. وقتی وضعیت اجتماعی موجود نتواند نیازهای فرد را دست کم به صورت حداقل برآورده نماید، برخی از شهروندان اجتماع موردنظر ، فکر انتقال و حرکت به مکانهای دیگر را در سر میپرورانند، مکانهایی که به نظر آنها شانس و امکانات بهتری برای برآورده شدن، نیازهای ارضاء نشده داشته باشد. اما باید به یک نکته توجه گردد که اکثر افراد یک اجتماع، به نوعی دچار کمبود و محرومیت هستند،ولی دست به مهاجرت نمیزنند. بنابراین وجودمحرومیت و کمبود، نمیتواند تنها دلایل مهاجرت افراد باشد. دلایل مهاجرت را میتوان در موارد زیر جست وجو کرد.
[1] – شیخاوندی، داور، جامعه شناسی انحرافات و مسائل جامعوی، پیشین، ص 318.
لینک جزییات بیشتر و دانلود این پایان نامه:
تاثیر طلاق و اعتیاد والدین در ارتکاب جرایم فرزندان