حوزه های طرحواره های ناسازگار اولیه
در مدل یانگ هجده طرحواره بر طبق پنج نیاز هیجانی ارضا نشده تقسیم می شوندکه حوزه های طرحواره نامیده میشوند(یانگ و همکاران،1392). پنج حوزه طرحواره را یانگ(2003) به شکل زیر توضیح داده است:
1-2-4-2.حوزه ی اول: بریدگی و طرد
افرادی که طرحواره هایشان در این حوزه قرار دارد ، نمیتوانند دل بستگیهای ایمن و رضایت بخشی با دیگران برقرار کنند. چنین افرادی معتقدند که نیاز آنها به ثبات، امنیت، محبت، عشق و تعلق خاطر برآورده نخواهد شد. خانوادههای اصلی آنها معمولا بی ثبات ( رها شدگی/ بی ثباتی)، بدرفتار (بی اعتمادی / بدرفتاری)، سرد و بی عاطفه( محرومیت هیجانی)، طردکننده( نقص/شرم) یا منزوی(انزوای اجتماعی / بیگانگی ) هستند. افرادی که طرحواره هایشان در حوزه بریدگی و طرد قرار میگیرند( مخصوصا چهار طرحواره اول)، اغلب بیشترین آسیب را میبینند. بسیاری از آنها ، دوران تکان دهندهای داشتهاند و در بزرگسالی تمایل دارند به گونهای نسنجیده و شتاب زده از یک رابطه خود آسیب رسان به رابطه ای دیگر پناه ببرند یا از برقراری روابط بین فردی نزدیک اجتناب کنند(یانگ و همکاران،1392).
1-رها شدگی / بی ثباتی:
افرادی که این طرحواره را دارند معتقدند که روابطشان با افراد مهم زندگی شان ثباتی ندارد و احساس میکنند افراد مهم زندگیشان در کنارشان نمیمانند زیرا از نظر هیجانی غیر قابل پیش بینیاند و فقط چند صباحی به طور موقت در کنار آنها حضور دارند. فردی که چنین طرحوارهای در او شکل گرفته باشد، معتقد است هر لحظه امکان دارد افراد مهم زندگیاش بمیرند یا این که او را رهاکنند و به فرد دیگری علاقه مند شوند(یانگ،2003).
2-بی اعتمادی/ بدرفتاری :
طرحواره بی اعتمادی-بد رفتاری این انتظار را بوجود میآورد که دیگران با کوچکترین فرصت از آنها سوء استفاده میکنند؛ به عنوان مثال به آنها آسیب میزنند، تحقیرشان میکنند، دروغ میگویند، بدرفتاری میکنند، فریب میدهند یا آنها را دست میاندازند. چنین انتظاری باعث میشود فرد وقایع پیرامون را به گونهای خاص ادراک کند: آسیبی که دیگران وارد نموده اند، عمدی بوده و یا اینکه در نتیجه بی مبالاتی و غفلت مفرط پدید آمده است(یانگ،2003).
3-محرومیت هیجانی :
انتظار اینکه تمایلات و نیازهای فرد به برقراری رابطه هیجانی و حمایت عاطفی به اندازه کافی از جانب دیگران ارضا نمیشوند. تا بحال سه نوع محرومیت هیجانی شناخته شده که عبارتند از:
الف) محرومیت محبت: فقدان عاطفه یا توجه.
ب) محرومیت از همدلی: درک نشدن، به حرف دل فرد گوش ندادن.
ج) محرومیت از حمایت: نداشتن منبع قدرت، راهنمایی نشدن از سوی دیگران.
4- نقص/شرم :
افراد با این طرحواره احساس میکنند افرادی نامطلوب، حقیر و بی ارزش هستند و در مهم ترین جنبههای شخصیتش، انسانی ناقص است. این که در نظر افراد مهم زندگی اش ،فردی نامطلوب به حساب میآید. همچنین این طرحواره، حساسیت بیش از حد نسبت به انتقاد، طرد، سرزنش، کمرویی، مقایسههای نابجا، احساس ناامنی درحضور دیگران و حس شرمندگی در ارتباط با عیب و نقص های درونی را در برمی گیرد. این نقاط ضعف ممکن است شخصی ( تکانههای خشم، تمایلات جنسی غیرقابل پذیرش، خودخواهی) یا عمومی ( ظاهر غیر جذاب و مشکلات اجتماعی) باشند(یانگ2003).
5- انزوای اجتماعی/ بیگانگی :
احساس این که با دیگران متفاوت اند و وصله ناجور اجتماع هستند. در واقع این طرحواره حس متفاوت بودن فرد یا عدم تناسب با اجتماع را در برمیگیرد. فرد از جهان کناره گیری کرده و با دیگران متفاوت است یا اینکه به جامعه و گروه خاصی تعلق خاطر ندارد(یانگ،2003).
لینک جزییات بیشتر و دانلود این پایان نامه:
بررسی رابطه ی بین مکانیزمهای دفاعی، طرحوارههای ناسازگار اولیه و دشواری تنظیم هیجانی با رفتارهای بیمارگونهی خوردن