تورنس(1962) به نقل از حسینی(1387)، بیست اصل را برای توسعه تفکر خلاق از طریق تجربه های آموزشی به شرح زیر ارائه کرده است:
1
تفکر خلاق را باارزش بدانید؛ هر مربی در هر مقطع باید به عقاید جدیدی که توسط افراد طرح می شود توجه کند و این افراد را تشویق کند تا استعداد خلاقشان را توسعه دهند
2
افراد را به محرک های محیطی حساس تر سازیم؛ همه مطالعات اخیر از افراد بسیار خلاق در رشته های مختلف بر اهمیت حساسیت به انواع محرک های محیطی تأکید داشته اند
3
دستکاری اشیاء و عقاید را تشویق کنید؛ مطالعات تفکر خلاق در دانش آموزان نشان داده است بین درجه دستکاری و کیفیت و کمیت پاسخ های ابتکاری همبستگی زیادی وجود دارد
4
چگونگی آزمایش منظم عقاید را آموزش دهید؛ معلمان باید به افراد نشان دهند چگونه برای مشخص کردن مسأله، هر پیشنهاد را به طور منظم آزمون کنند
5
تحمل عقاید تازه را توسعه دهید؛ معلمان باید عقاید تازه افراد خلاق را مورد حمایت قرار دهند و آن ها را در این ارتباط مورد تشویق قرار دهند
6
از تحمیل یک الگوی خاص اجتناب کنید؛ آزادی یک اصل اساسی در کار خلاق است
راه های زیادی برای انجام دادن کارها وجود دارد
بنابراین مقید کردن افراد برای تبعیت از یک الگوی خاص اثرات منفی به بار می آورد
7
در کلاس جوی خلاق ایجاد کنید؛ محیطی دارای جو خلاق است که فضایی آزاد داشته باشد؛ این امر موجب فقدان ترس و احساس امنیت است
8
به افراد یاد دهید تفکر خلاق خود را ارزشمند بدانند؛ افراد باید یاد بگیرند به عقایدشان اهمیت بدهند، یک روش این است که عادت کنند افکارشان را یادداشت کنند، حتی اگر در ارزش ایده ای تردید کنیم بهتر است ثبت شود؛ آن ایده ممکن است در زمانی دیگر مورد بررسی، انتقاد و تغییر قرار گیرد و یا ایده مهم دیگری را برانگیزد
مهارت هایی را برای اجتناب از برآموزی همسالان آموزش دهیم؛ افراد خلاق گاهی ویژگی هایی دارند که اثرات نامطلوبی را بر روی سایر افراد کلاس می گذارد، مثل عمل کردن مستقل و عدم هماهنگی و اعتنا به جمع و هدف های گروه
مربیان باید مهارتهای لازم برای شناخت احساسات دیگران را به او بیاموزند و اجازه دهند منفرد کار کنند، اما نه آن گونه که خود را از جمع جدا سازند
10
اطلاعات لازم به فرایند خلاق را ارائه دهیم؛ افراد را با فرایند خلاق آشنا کنیم
برنامه های پرورش خلاقیت همانند روش اسبورن را را تمرین کنیم
11
احساس ضعف در برابر شاه کارها را دور کنید؛ هنگامی که فرد می فهمد یک شاه کار چه مراحلی را طی کرده است دیگر آن را چیزی ماورای قدرت خویش نمی بیند
12
یادگیری خود انگیز را تشویق و ارزیابی کنید؛ کنجکاوی افراد باعث خود انگیزی آن ها می گردد
معلمان می توانند خود انگیزی را زنده نگه دارند
سازمان بندی زیاد و برنامه ریزی، مانع خود انگیزی می شود که عاملی مهم در ایجاد خلاقیت است
چگونگی ارزیابی نیز در خود انگیزی دارای اهمیت است
اگر حفظ جزئیات ارزیابی شود افراد به حفظ مطالب می پردازند اما اگر ارزیابی بر اساس توانایی تکمیل و کاربرد اصول باشد آن ها تلاش خواهند کرد چنین انتظاری را بر آورده کنند
13
خاری در پا ایجاد کنید؛(یعنی توجه افراد را به یافته های بحث انگیز جلب کنید)
فردی که دارای تفکر خلاق است دائما با مشکلات دست و پنجه نرم می کند و به آن فکر می کند، تحلیل می کند و در نهایت راه های مختلفی را از طریق شواهد تجربی و آزمایشی می سنجد
14
برای تفکر خلاق فرصت هایی ایجاد نماییم؛ معلمان می توانند فرصت هایی ایجاد کنند تا دانش جویان به تفکر خلاق بپردازند؛ به طور مثال استفاده از مسائلی که تا حدی مشکل باشد و به راحتی به جواب نرسد
15
موقعیت هایی برای فعالیت و فرصت های برای آرامش ایجاد کنیم؛ تقسیم اوقات به فعال و آرام، در ایجاد ایده های تازه مهم است
ایده های مهم برای بعضی افراد ناگهانی و در انواع فعالیت های متنوع پیش می آیند و گاهی ابداعات و اکتشافات در دوره های آرامش و سکوت ظهور پیدا می کنند
16
برای رسیدن به عقاید، منابع قابل دسترس فراهم کنید؛ برای اینکه افراد به عقاید دیگران پی ببرند لازم است به منابع دسترسی پیدا کنند و طبیعی است که مراکز و جامعه هم نمی توانند منابع لازم را در اختیار افراد بگذارند
پس باید به آن ها آموزش داد تا کمبود های خلاقانه را بپذیرند
منظور از پذیرش خلاقانه این است که افراد تلاش کنند از منابع در دسترس برای رسیدن به هدف حداکثر استفاده را بنمایند
17
عادت رسیدن به کاربرد کامل عقاید را تشویق کنید؛ باید به افراد آموخت گاهی نیاز است روزها، هفته ها، و ماه ها یک مطلب را تا به دست آوردن شواهد کامل دنبال کرد
18
انتقاد سازنده را توسعه دهید نه فقط انتقاد کردن را؛ با هر موضوعی که تدریس می شود، باید فرصت هایی برای تقویت و توسعه عادات و مهارت های انتقاد سازنده را به وجود آورد
19
کسب شناخت رشته های مختلف را تقویت کنید؛ شناخت ورای رشته تخصصی در ایجاد عقاید بنیادی مفید است
بسیاری از عقاید و روش هایی که در یک رشته طرح می شوند از رشته تخصصی دیگری گرفته شده و در آن رشته به کار می رود
Categories: